sonbahar geldi meyvecilik açısından bereketli bir sezonu geride bıraktık. önümüzdeki günlerde yeni meyve bahçeleri kurmanın tam zamanı sonbahar dikiminin ne kadar faydalı olduğunu hepimiz biliyoruz. Önümüzdeki günlerde diki aşamasında karşılaşılacak sorunlarla ilgili aşağıdaki bilgileri sizin için derledik...

Meyvecilik, tarımın uzun zaman alan bir dalıdır. Meyveciliğin temelini oluşturan fidan önemli bir yer tutar. Bu yüzden, iyi bir meyve yetiştiriciliği için iyi fidan gereklidir. İsmine doğru, virüsten ari, kaliteli fidanlarla tesis edilecek olan meyve bahçeleri karlı yetiştiricilik için ilk adımdır. Bunun için sertifikalı fidan üretimine öncelik vermek gerekmektedir. Sertifikalı fidan üretimi ile üretilen fidanların pazarlanmasında da birçok kolaylıklar bulunmaktadır. Ülkemizde her yıl 38 milyon civarında meyve fidanı üretilmektedir. Bu miktarın 5 milyon kadarı kamu kurum ve kuruluşları, kalan 33 milyon fidan ise özel kişi ve kuruluşlar tarafından üretilmektedir.

Ülkemizde fidan yetiştirme sistemleri, ilgili tüm üretim faaliyetlerinin bir bütün olduğu şekilde uygulanmaktadır. Yani bir fidanlıkta tohumdan aşılı fidan elde edilmesine kadar tüm faaliyetler yapılmaktadır. Bazı durumlarda ise sadece çöğür üretimi gibi özel üretim yapan ihtisaslaşmış işletmeler de mevcuttur.

SERTİFİKALI FİDAN

Sertifikalı fidan kullanmanın önemi

Modern ve karlı bir meyveciliğin temeli fidancılıktır. Fidan seçiminden dikim tekniğine kadar gösterilecek titizlik karlı bir yetiştiricilik için şarttır. Yetiştirici bahçesinde kullanılacak fidanı, anacını ve kaleminin menşeini bilmesi, bu bahçeye uygulayacağı bakımla da yakından ilgilidir. Bu bakımdan sertifikalı fidan kullanımı büyük bir önem arz etmektedir..

Fidan sertifikasyonu

Ülkemizde fidan sertifikasyonu ve sertifikalı fidan üretimi ile ilgili esaslar 5 Ocak 1997 tarih ve 22868 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Fidanların Sertifikasyonuna ait Genel Esaslar Tebliği” ne göre uygulanmaktadır.

Buna göre sertifikalı meyve, asma çeşit damızlığı, anaç damızlığı, fidan üretim materyali ve fidan üretici belgesi verilecek fidancılarda aranan şartlar bu yönetmeliğin 20. Maddesinde şöyle belirtilmiştir:

a) Yetiştirici çeşit-anaç damızlığı veya fidanı üretimi için yeterli bilgi ve beceriye sahip olmalıdır,

b) Yetiştirici yeterli alet ve ekipmana ve araziye sahip olmalı veya uzun süre kiraladığını belgelemelidir.

Bu şartları taşıyanlar bulundukları yerin Bakanlık İl Müdürlüklerine müracaat edip fidan üretici belgesi alıp, üretime başladıktan sonra da gerekli işlemleri yerine getirirler. Yine bu yönetmeliğe göre, fidanların “SERTİFİKALI“ sertifikası verilebilmesi için o fidana ait çeşit damızlığı ve anaç damızlığı fidan üretim materyalinin de “SERTİFİKALI“ sertifikasına haiz olması gereklidir.

Fidan seçiminde dikkat edilecek hususlar:

1.     Seçilecek fidanın sertifikalı olup olmadığına dikkat edilmeli, bu yüzden mutlaka üzerinde etiket olan fidanlar tercih edilmelidir.

2.     Kökleri açıkta kalmış, kazık kökleri yaralanmış, fidanlar alınmamalıdır.

3.     Saçak köklerin iyi gelişmiş olmasına dikkat edilmelidir.

4.     Gözleri uyanmaya başlamış, fidanlar alınmamalıdır.

5.     Aşırı ince ve aşırı kalın gövdeli fidanların toprakta tutumu güç olacağından, bu tür fidanlar tercih edilmemelidir.

6.     Fidan alınırken aşı yerine çok dikkat etmek gerekir. Mutlaka anaç ile kalemin kaynaşma yerini görmemiz ve aşılı olduğuna ikna olmamız gerekir.

7.     Alacağımız fidanın kökünde ur, gövdesinde kabuklu bit ve benzeri hastalık ve zararlılar olmamalıdır.

8.     Bu bölümde meyve fidan yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılan üretim teknikleri hakkında yeni tekniklerin de eklenmesiyle pratikte uygulanması önerilen bilgilere değinilecektir.

FİDANLIK YERİNİN SEÇİMİ

1.     Fidanlık, fidan talebinin yüksek olduğu, yani meyveciliğe uygun olan yerlerde kurulmalıdır.

2.     Fidanlık yeri için rüzgarlardan korunmuş mevkii seçilmelidir.

3.     Sulama suyu yeterli ve sulamaya uygun olmalıdır. Toprak hafif süzek ve fidan yetiştiriciliğine uygun yapıda olmalıdır. Fidan üretilecek arazi hafif meyilli ve drenajı uygun olmalıdır.

4.     Taban suyu problemi olmamalıdır. İlkbahar geç ve sonbahar erken donları aşı ve sürgünleri etkileyecek şiddette olmamalıdır.

5.     Fidan üretiminde kullanılacak her türlü materyal ve işgücü temini için ulaşım kolay olmalıdır.

6.     Fidanlık toprağı her türlü hastalık ve zararlılar bakımından temiz olmalıdır. Bunun için üretim öncesi toprak hastalık ve zararlılar bakımından tahlil edilmelidir.

7.     Fidanlık planlaması ve parselasyonu yapılmalıdır.

FİDANLIK YERİNİN HAZIRLANMASI VE PARSELASYONU

Fidanlık yeri seçiminden sonra, seçilen yerin daha önceden değerlendiriliş şekline bağlı olarak uygun bir şekilde sürülür. Yine gerekli ise tesviye işlemleri yapılır. Toprak analiz sonuçlarına göre gereken bitki besin maddeleri verilir. Ana sulama ve drenaj sistemlerinin alt yapısı planlanır ve uygulanır.

Tüm bu işlemler tamamlandıktan sonra fidanlık parselasyonuna geçilir. Bir fidan parselasyonunda aşılı fidan parseli, tohum tavaları, çöğür şaşırtma parseli, çöğür parseli gibi belirli aralıklarla yer değiştiren parseller yanında daha uzun sürelerde yer değiştiren klon anaç damızlığı, çöğür anaç damızlık parselleri bulunur. Yumuşak çekirdekli meyveler çeşit damızlığı, sert çekirdekli meyveler çeşit damızlığı bulunur.

Bunun yanında fidanlık kurulacak yerin planlaması yapılırken işletme binası, evler, yemekhane, yollar, gübrelik, makine parkı, fidan hendekleme ve satış yeri gibi tesislerin ihtiyaca cevap verebilecek büyüklükte olması gerekmektedir.

FİDANLIKLARDA MÜNAVEBE (BİTKİ ROTASYONU)

Fidan sökülen yere aynı cins fidan dikmek uygun değildir. Genel olarak elma, armut, ayva gibi yumuşak çekirdekli meyveler ve erik, kayısı, kiraz ve şeftali gibi sert çekirdekli meyveler aynı parsele münavebeli olarak dikilebilir. Fidan sökülen yere yonca, fiğ, korunga gibi yem bitkisi ekmek hem toprağın dinlenmesini sağlar ve hem de toprağı azot bakımından zenginleştirir.

FİDAN ÜRETİM YÖNTEMLERİ

Tohumla Üretim (Anaçların Yetiştirilmesi)

Modern meyvecilikte meyve tohumları ya yabani ağaçların tohumlarından elde edilen çöğürler ya da seçilmiş klon anaçlarının üzerine aşılanarak yetiştirilir.

Bu amaçla anaç damızlıklarının bulunması gerekmektedir.

a) Tohum tavalarının hazırlanması: Yabani ağaçların tohumlarından elde edilen çöğürler 80 cm eninde ve 5 m boyunda tohum tavalarında yetiştirilirler. Tohum tavaları; Dekara 4-5 ton yanmış çiftlik gübresi ile gübrelenir Gübrenin toprağa karıştırılması için sürülür, Diskaro, tırmık, freze gibi İkileme aletleri ile düzeltilir, Çıkış öncesi yabancı otlara karşı ilaçlama yapılır, Tohum tavalarına ilaçlamadan yaklaşık 15-20 gün sonra ekim yapılır. Hazırlanan tohum tavalarının kendi kalınlıklarının 2 katı kadar derinliğe sıravari ekim yapılır.

b) Çöğürlerin aşı parseline aktarılmaları: Hendekleme yerlerinde sulanan çöğürler ilkbaharda aşı parseline şaşırtılır. Aynı çeşitler aynı büyüklük ve kalınlıkta olan çöğürler beraber dikilir. Böylelikle parseldeki çöğürler aynı zamanda aşıya gelirler. Bu da yetiştiricilik açısından kolaylık sağlar. Çöğürlerin dikim aralıkları sıra üzeri 25 - 35cm; sıra arası ise 80 - 100 cm olmalıdır. Çöğürlere dikimden hemen sonra can suyu verilmelidir.

c) Çöğürlere aşı parselinde uygulanan işlemler: Can suyundan sonra sulamalardan ve aşırı yağışlardan sonra oluşacak olan kaymak tabakasını kırmak için çapalama yapmak gereklidir. Bu işlem, hem kaymak tabakasının kırılmasını sağlayacak hem de oluşmuş olan yabancı otların ortadan kaldırılmasını sağlayacaktır. İki çapa bir su yerine geçer sözü fidancılıkta daha fazla hissedilebilir. Çöğürlerde kırmızı örümcek, yaprak biti, külleme, göz kurtları gibi hastalık ve zararlılarla mücadele yapmak gerekecektir.

Aşı parselinde bitkileri, biran evvel aşı kalınlığına getirmek için sulama büyük önem arz eder. Sulamayı aksatmamak ve bitkiyi su stresine sokmamak gerekmektedir Bunun yanında aşırı sulamanın kök çürüklüklerine yol açacağını unutmamak gerekir.

Gübreleme fidancılık için önemli bir konudur. özellikle azotlu gübrelerle çöğürlerin daha hızlı gelişmesi teşvik edilmiş olacak ve çöğürlerin aşı kalınlığına gelmesi daha da hızlanacaktır. Gübreleme hem sulama suyuyla hem de çöğürlerin dibine toprak yapısına göre Azotlu gübrelerle dekara 15-18 kg hesabıyla gübreleme yapılmalıdır. Çöğürler bölge şartlarına göre yaz aylarında durgun T göz aşısı yapılmalıdır. Eğer çöğürlere sürgün göz aşısı geç yapılacak olursa göz sürüp fazla gelişmeden kışa girer ve kış soğuklarından etkilenebilir. Bu yüzden kışı sert geçen yerlerde durgun T göz aşısı yapılmalıdır.

d) Fidanlara aşı parselinde uygulanan işlemler: Aşılama döneminden sonra bitkiye sulama, çapalama, mücadele gibi işlemler yapılır. Fidanlıklarda aşı yapmadan önce çöğürler 3-4 gün öncesi bolca sulanmalıdır. Bu çöğürün aşı için iyi kabuk vermesini sağlar. Yine kalem alacağımız bitkilerde bir hafta öncesi bolca sulanmalıdır. Bu da kalemin iyi kabuk (göz) vermesini sağlayacaktır. Aşılama işlemi bittikten sonra sulama, çapalama ve mücadele işlemlerine devam edilmelidir. Yalnız unutulmamalıdır ki aşı parsellerinde salma sulama birinci tercih olmalıdır. Yağmurlama sulamalardan mümkün mertebe kaçınılmalıdır. Kış sonunda veya erken ilkbaharda aşı yerinin hemen üzerinden ters istikamette meyilli olarak çöğür kısmı kesilir ve aşı bağı çözülür veya aşı bıçağı ile kesilir. Bitkilerde faaliyet başlayınca gözler patlar ve sürmeye başlar. Bu sürmeyle beraber çöğür üzerinde de filizler çıkmaya başlar. Bu filizleri kopartıp atmak gerekir.

DAHA FAZLLASI İÇİN

http://www.cinarziraat.com/meyvecilik.html

Fidan Çeşitlerimiz

Meyve Fidanı Satışlarımızda 2019-2020 yılı ön satışlarımız başlamıştır. 31 aralık 2019 tarihine kadar geçerli olan fiyatlarımızdan ürün almak isteyen üreticilerimizi tesislerimize bekliyoruz. 

FİDANLARIMIZ STANDART SERTİFİKALI OLUP TÜM SAĞLIK BELGELERİ MEVCUTTUR. KARGO İLE ALICI ÖDEMELİ OLARAK GÖNDERİM YAPILMAKTADIR.MEYVE FİDANLARIMIZ TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI TARAFINDAN DESTEKLEME KAPSAMINDADIR.