SORUN OLAN YABANCIOTLAR
Tarım dışı veya boş alan denildiğinde; otoyol ve tren yolu kenarları, bina, fabrika, hava alanları ve sanayi yerlerinin çevresi, endüstri alanları, boru hatları, kanal kenarları ve şevler, tarihi alanlar anlaşılmaktadır. Bu alanların kullanım amaçlarına bağlı olarak, bazı bitkiler sorun oluştururlar ve sorun olan bu bitkiler, yabancıot olarak nitelendirilirler. Bazı yabancıotlar kuruyarak, yangınlara sebep olabilir. Yaz sonuna ve sonbahar mevsimine doğru buralarda gelişen yabancıotlar iyice kurur; sonra kuru hava ve sıcağın da etkisiyle küçük bir kıvılcım veya kırık cam parçalarının güneşi odaklamasıyla tutuşabilirler. Otoyol, tren yolu, havaalanı, bina kenarları ve endüstriyel alanlarda bu durum oldukça önemlidir. Ayrıca, otların tutuşmasıyla orman yangınları oluşabilmekte, hatta bina ve endüstriyel alanlarda da yangınlar çıkabilmektedir. Tarım dışı alanlarda yabancıotların diğer bir zararı ise, tarihi alanlardaki eserlerin örtülmesine, üzerinde veya içinde gelişen kökleriyle tarihi eserlerin zamanla parçalanmasına, ufalanmasına ve bozulmasına sebep olmalarıdır. Yabancıotlar kazı çalışmalarını zorlaştırmakta ve sarfedilen işgücünü artırmaktadır. Tarım dışı alanlarda çoğalan yabancıotlar, buradan diğer bölgelere de yayılabilir.
Tarım dışı alanlarda sorun olan yabancıotları, belli bir gurup altında isimlendirmek güçtür. Çünkü, tek veya çok yıllık, dar veya geniş yapraklı; hatta çalı, ağaççık ve ağaç formunda birçok bitki de buralarda sorun olabilmektedir.
Bu konuyla ilgili olarak Akdeniz Bölgesi'nde yapılan bir çalışmada, kültür arazisi dışında, kültür arazisi içindeki kadar yabancıot türünün bulunduğu ve kültür arazisi dışındaki yabancıotların en çok yol kenarları, tarla kenarları ve boş alanlarda bulunduğu bildirilmektedir (Düzenli ve ark., 1993). Bu yabancı otların hepsinden bahsetmek veya onların bir dokümanını vermek oldukça zordur. Çizelge I 'de bunların bir kısmının ve Çizelge 2 'de de çalı, ağaççık veya ağaç formunda olan bazılarının bir listesi verilmiştir.
Çizelge1. Tarım Dışı Veya Boş Alanlarda Bulunan Bazı Yabancıotlar
Yabancıotun bilimsel ismi |
Türkçe İsmi |
Achillea spp. |
Civan Perçemleri |
Acroptylon repens |
Kekre |
Aegilops spp. |
Yaban Buğdayları, Teke Çimenleri |
Alcea spp. |
Hatmiler |
Alkanna spp. |
Tosbağa Otu, Köpekdili, Havaciva Otu |
Allium spp. |
Yabani Sarımsaklar |
Althea spp. |
Hatmiler |
Anagyris foetida |
Katır Kuyruğu, Domuz Dikeni |
Anchusa azurea |
Sığırdili |
Anthemis spp. |
Papatyalar |
Apera spica-venti |
Rüzgar Otu |
Artemisia spp. |
Pelin Otları, Yavşan Otlan |
Bromus spp. |
Bromlar |
Bupleurum spp. |
Tavşankulakları |
Calendula arvensis |
Portakal Nergizi |
Campanula spp. |
Çan Çiçekleri |
Carduus spp. |
Kangallar, Kenger Dikenleri |
Centaurea solstitiaîis |
Güneş Dikeni |
Centaurea spp. |
Gökbaşlar, Çayır Düğmeleri |
Chenopodium spp. |
Sirkenler, Kazayakları |
Chondrilla juncea |
Karakavuk, Çengel Sakızı |
Cichorium intybus |
Çatlangaç, Köksakızı |
Circium arvense |
Tarla Köygöçüreni |
Convolvulus arvenisis |
Tarla Sarmaşığı |
Cynodon dactylon |
Köpekdişi Ayrığı |
Datura stramonium |
Şeytan Elması |
Ecballium elaterium |
Eşek Hıyarı, Acı Kavun, Cırtatan |
Echinops spp. |
Kirpi Dikenleri, Topuzlar |
Echium spp. |
Engerek Otlan |
Erodium spp. |
Dönbabalar |
Eryngium spp. |
Boğa Dikenleri |
Euphorbia spp. |
Sütleğenler |
Fumaria spp. |
Şahtere Otları |
Geranium spp. |
Turnagagaları |
Glycyrrhiza spp. |
Meyan Kökleri |
Gypsophyla spp. |
Çövenler, Alçı Otları, Yağlıotlar |
Heliotropium spp. |
Bozotlar |
Hordeum murinum |
Duvar Arpası, Pisi Pisi Otu |
Hyoscyamus niger |
Deli Batbat, Siyah Banotu |
Lamium spp. |
Ballıbabalar |
Lavandula stoechas |
Karabaş Otu, Lavanta |
Malva spp. |
Ebegümeciler |
Matricaria chamomilla |
Hakiki Papatya, Mayıs Papatyası |
Medicago spp. |
Yabanı Yoncalar |
Melilotus spp. |
Taş Yoncaları |
Mentha spp. |
Naneler |
Onopordum acanthium |
Adı Eşek Dikeni, Kangal, Gengel |
Papaver spp. |
Gelincikler |
Plantago spp. |
Sinir Otları |
Polygönüm spp. |
Çoban Değenekleri |
Pteridium aquilinum |
Eğrelti Otu, Kartal Eğrelti |
Ranunculus spp. |
Düğün Çiçekleri |
Rumexspp. |
Labadalar |
Salsola kali |
Adı Soda Otu |
Salvia spp. |
Adaçayları |
Scandix pecten-venerîs |
Zühre Tarağı, Çoban Tarağı |
Sinapis arvensis |
Yabanı Hardal |
Slipa spp. |
Sorguç Otlan |
Tribulus terrestris |
Demir Dikeni |
Trifoliıım spp. |
Üçgüller, Tırtıllar |
Turgenia latifolia |
Geniş Yapraklı Pıtrak, Küçük Pıtrak |
Verbascum spp. |
Sığır Kuyrukları, Balık Otlan |
Veronica spp. |
Yavşan Otları |
Vicia spp. |
Yabanı Fiğler |
Xanihium spinosıım |
Zincir Pıtrağı, San Pıtrak |
Xanthium strumarium |
Domuz Pıtrağı, İri Pıtrak |
|
|
