BESLENMEDEN DOĞAN METABOLİK HASTALIKLAR


 

Hayvancılık işletmelerimizde istenilen düzeyde verimliliğin sağlanması için yalnızca yüksek verim özelliklerindeki hayvanlara sahip olmak yetmez. Bu hayvanlara iyi bakım ve besleme yapamazsak istediğimiz verimi alamayız.

  Halen hayvan besleme hatalarından dolayı büyük ekonomik kayıplara uğramaktayız. Önceki bölümlerde sığırların beslenmesi ile ilgili bilgiler vermiştik. Bu bölümde sığırlarda oluşan beslenmeden doğan metabolik hastalıklardan bahsedeceğiz.

SÜT HUMMASI (HİPOKALSEMİ - PARESIS PUERPERALIS)

 

Doğumu takiben birkaç gün içinde süt ineklerinde görülür. Özellikle süt verimi yüksek hayvanlarda daha fazla görülür.

 

Nedenleri

 

* Süt veriminin artması sonucu metabolik ihtiyaçların karşılanamaması,

* Kurudaki yetersiz beslenme,

  * Yavru atma,

 

Kurudaki inekler beslenirken yemlerle fazla miktarda kalsiyum verilmesi kalsiyum metabolizmasının tembelleşmesine neden olur ve doğumdan sonraki kalsiyum ihtiyacı karşılanamaz.

 

DİKKAT

 

Hastalığın görülme riskini azaltmak için kalsiyum ihtiyacının düşük olduğu, kurudaki dönemde (gebeliğin son 2 ayında), yonca gibi fazla miktarda kalsiyum içeren yemlerden aşırı yedirilmemelidir.

 

Belirtileri

 

Başlangıçta iştah kesilir, hayvan titrer, arka bacaklarını bükemez, sallantılı yürür. İkinci aşamada hayvan bilincini yitirir, inleme görülür, boyun kaslarında kasılma olur, beden ısısı normalin altına düşer, nabız yükselir, hayvan göğüs ve karın üzerine yatar ve bütün bunların sonucunda komaya girer.

 

Tedavi

 

Tedavisi mümkündür. Acilen bir veteriner hekime başvurulmalıdır.

 

DOĞUM ÖNCESİ FELCİ (DOĞUM ÖNCESİ PARAPLEJİ)

Doğumdan önceki haftalarda görülür.

Nedenleri

Kalsiyum ve fosfor metabolizmasındaki bozukluklar

Belirtileri

Hayvan normal göründüğü halde ayağa kalkamaz

Tedavi

Tedavisi mümkündür. Acilen bir veteriner hekime başvurulmalıdır.

ÇAYIR TETANİSİ (HİPOMAGNEZEMİK TETANİ)

Kışın uzun süre ahırda beslenen sığırların baharda merada otlatılması sonucu; öz su bakımından zengin yeşil otları fazla yemesinden doğan bir hastalıktır.

Nedenleri

Magnezyum yetersizliğine bağlı oluşur. Genç meralar magnezyum bakımından fakir, potasyum ve sodyum yönünden zengindir. Potasyum ve sodyumun fazla olması magnezyumun emilmesini engellemektedir.

  Belirtileri

Hayvan otlamayı keser, huzursuzdur, saldırgandır. Birkaç saat sonra merada ölmüş olarak bulunabilir.

Tedavi

Erken dönemde tedavi edilebilir. Acilen bir veteriner hekime başvurulmalıdır.

KETOSİS

Yüksek verimli süt ineklerinde görülür. Laktasyonun ilk aylarında enerjinin yeterince karşılanamamasına bağlı olarak şekillenir.

Nedenleri

Ana nedeni rasyonun (hayvanın günlük yemi) karbonhidratlarca yetersiz oluşudur,

 Şeker hastalığı da neden olabilir.

Belirtileri

İştahta azalma, zayıflama, süt veriminde birden düşme görülür, ayrıca sinirsel belirtiler de görülebilir.

Tedavi

Tedavisi mümkündür.

BEYAZ KAS HASTALIĞI

Selenyum ve E vitamini noksanlıklarında görülür. Buzağı için önemlidir.

Nedenleri

Hayvanın yemlerle yeterli miktarda selenyum ve E vitamini alamamasıdır.

  Belirtileri

Bitkinlik, durgunluk, solunum sayısı artışı, tutuk yürüyüş, ayağa kalkmada güçlük gibi belirtiler görülebilir.

Tedavi

Tedavisi mümkündür.

DİKKAT

Sığırlar ani yem değişikliklerinden zarar görürler. Yemin kalitesi ne olursa olsun değişiklik yapılacağı zaman sığırlar mutlaka bir alıştırma dönemi geçirilmelidir.

  Görüldüğü gibi beslenme hataları bir çok hastalığa neden olabiliyor. Bu hastalıklarla karşılaşmamak için hayvanlarınızı hem onların ihtiyacını karşılayacak hem de en ucuz şekilde besleyebilmelisiniz. Bunun için bir zooteknist ziraat mühendisi veya veteriner hekimden yardım isteyiniz.