KÜMES HAYVANCILIĞININ GENEL DURUMU
Hızla gelişmekte olan kitle iletişim araçlarının toplumun hemen tüm kesimlerine ulaşması ile dengeli ve yeterli beslenme bilinci gelişmiştir. Bugünün ekonomik koşulları ve nüfus artışı dikkate alındığında hayvansal protein (besin) açığını en iyi kapatacak sektörün başında kümes hayvancılığı, bununda en gelişmiş dalı tavukçuluk gelmektedir.
Hayvancılık yapan işletmeler göz önüne alındığında, kanatlı kümes hayvancılığı yüzde 1-2 gibi az bir pay almakla birlikte, bu dal hızla gelişmektedir. 1997 yılına ait toplam kümes hayvanlarımızın sayısı aşağıda tablo halinde verilmiştir.
Irkı | Miktarı |
Ördek | 1.823.342 |
Kaz | 1.787.460 |
Hindi | 5.327.011 |
Et tavuğu | 104.959.162 |
Yumurta Tavuğu | 61.326.405 |
Ülkemizde tavuk eti üretimi 1996 yılında 420.482 ton, yumurta sayısı 9.787.200.000 olmuştur.
1997 yılında yaklaşık 450.000 ton tavuk eti, 12.089.341.000 yumurta üretilmiştir. Bu üretimlerin yanında dünya bazındaki tüketime bakıldığında Türkiye'nin geride olduğu anlaşılmaktadır. Bununla ilgili değerler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Bazı ülkelerin kişi başına tükettikleri Yıllık Beyaz Et ve Yumurta miktarı
ÜLKELER | ET TÜKETİMİ ( kg ) | YUMURTA TÜKETİMİ (adet) |
A.B.D | 43.760 | 210 |
Almanya | 11.620 | 193 |
Fransa | 23.880 | 253 |
Türkiye | 8.240 | 130 |
Libya | 12.580 | 84 |
İsrail | 39.900 | 228 |
Hollanda | 16.090 | 263 |
Mısır | 6.410 | 35 |
Japonya | 14.950 | 317 |
İran | 9.640 | 94 |
Yumurta üreten ve etçi işletmelerin tavuk kapasitelerine göre dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Yumurta ve Etçi İşletmelerin Kapasitelerine Göre Dağılımı
Kapasite | Yumurtacı İşletme | Etçi İşletme |
0 - 5.000 | 1646 | 4946 |
5.000 � 25.000 | 1179 | 1633 |
25.000 � 50.000 | 247 | 89 |
50.000 ve üzeri | 119 | 34 |
Tablolardan da anlaşılacağı üzere hem üretim yetersiz olup hem de işletmelerin çoğunluğunu küçük kapasiteli işletmeler oluşturmaktadır.
Bundan dolayı oluşan sorunları 5 grupta toplayabiliriz.
• Üretimde karşılaşılan sorunlar: Bunların başında düzenli kayıt tutmama ve damızlık sorunu gelmektedir. Talebi karşılayacak yerli hibritimiz yoktur. Yurt dışından getirilenler de zaman zaman beklenen sonucu vermemektedir. Bunun ortadan kaldırılması için yerli hibritlerimizi geliştirmek yanında, yurt dışından getirtilen hibritlerin verimlerini kontrol etmeliyiz.
• Yem sorunu: Tavukçuluk sektöründe maliyetin çoğunu yem masrafları oluşturur. Bunun için kaliteli yem kullanmalıyız. Dışarıdan alınan yem ham maddelerinin kaliteli olmasına dikkat etmeliyiz.
• Hastalık sorunu: Sayıca yetersiz bölgesel teşhis laboratuarlarının sayısı arttırılmalıdır.
• Alet - Ekipman sorunu : Tavukçuluğun ilk yatırım maliyetleri yüksek olmaktadır.
• Pazarlama ve Organizasyon sorunu: Gerek üretimde gerekse tüketimde istikrarın sağlanabilmesi için çözümlenmesi gerekmektedir.
Pazarlama planının olmayışı, ürünlerini depolama problemleri (soğuk hava depolarının yetersizliği), fiyatlardaki istikrarsızlıklar, bu dalda bilhassa yumurta endüstrisinin kurulmamış olması pazarlama sorunlarını oluşturmaktadır. Üreticilerin kooperatif ve birlikler şeklinde yurt çapında örgütlenememeleri nedeniyle de organizasyon sorunları ortaya çıkmaktadır. Bu sorunları en aza indirmek için üretimin planlanması, verimliliğin yükseltilmesi, üretim maliyetinin düşürülmesi, kalitenin yükseltilmesi, pazarlama yöntemlerinin geliştirilmesi gerekmektedir.